Yeter ki Müzik Olsun

Klasikler etiketine sahip kayıtlar gösteriliyor. Tüm kayıtları göster

BİR ARKEOLOJİK KEŞİF

(21 Kasım 2016 tarihinde Milliyet Sanat dergisi internet stesinde yayımlanmıştır.)

Kökleri Afrika’ya dayanan ve Amerika’ya köle olarak getirilen Afrikalılardan yayılıp zamanla bütün dünyaya ulaşan caz müziği epeyce tekamül ettikten, zencilerin yerel müziği olmaktan çıkıp dünya genelinde tanınıp bilindikten sonra Türkiye’ye ulaşabilmiş.

Ulaştığı zamanlardan bugüne denilebilir ki caz Türkiye’de hep “yüksek sanat” skalası içinde kabul gördü; ortalamanın değil gustosu gelişkin müzik dinleyicisinin ve dahası cebi şişkin kesimin tükettiği bir müzik türü olarak bilindi. Buna karşın çok iyi caz müzisyenleri yetiştirdiğimiz de bir gerçek. İçlerinde dünya çapında tanınanlar olduğu kadar, o kadar tanınmasalar bile o yeterliliğe ulaşmış olanlar da pek çok.

İşte Erol Pekcan, Tuna Ötenel ve Kudret Öztoprak da o çok sayıda ismin arasında ilk sıralarda sayılabileceklerden. Bu üçlünün 1978 yılında kaydettiği “Jazz Semai” adlı plak, geçtiğimiz günlerde bir tıpkıbasımla yeniden yayımlandı.

Rainbow45 Records’ın bir süreden beri yayımlamakta olduğu plak serisine eklenen bu son halka, tabiri caizse “arkeolojik bir keşif” niteliği taşıyor. Zira varlığını pek az kimsenin bildiği, yıllardır sahaflarda bile bulmanın mümkün olmadığı bu plak, birçok açıdan değerli ve önemli idi.

Türkiye’de müziğin kilometre taşlarından biri olmuş prodüktör Nino Varon’un sahibi olduğu Nova Plak etiketiyle 1978 yılında yayımlanmış “Jazz Semai”, müzik tarihimizin ilk caz 33’lüğü olma özelliğini taşıyordu her şeyden önce. Onun da ötesinde, biri hariç tamamı özgün bestelerden oluşan, dolayısıyla sadece yorum değil, aynı zamanda beste önerisi, doğru tabirle halis muhlis “Türk cazı” önerisi sunan bir plaktı. Üstüne üstlük caz plağı geleneğinin neredeyse hiç olmadığı bir dönemden üç sıkı caz müzisyenine ait kayıtları barındırması açısından da arşiv değeri yüksekti.

“Jazz Semai” şimdi orijinal plağı aratmayan bir kayıt kalitesi, özenli bir baskı ve orijinal kapak tasarımına ilaveten zenginleştirilmiş içerikli kartoneti ile Rainbow45 Records etiketli 2016 baskısıyla raflarda.

Erol Pekcan’ın davul ve perküsyon, Tuna Ötenel’in piyano, saksafon ve perküsyon, Kudert Öztoprak’ın ise bas ve perküsyon çaldığı plakta, dokuz Tuna Ötenel bestesinin yanı sıra bir de türkü düzenlemesi var. Az önce “öneri” kelimesini kullanmam boşuna değildi zira dünya standartlarında bir üç enstrümanisti dinlerken Ötenel’in besteleri bu albümün Türkiye’de yapılmış olduğuna dair ipuçlarını hiç eksik etmiyor. Öyle ki bugün bu niyetle yapılan işlere dahi ışık tutup, yol gösterebilir pekala.

Bu kıymetli albümü arşivlerin tozundan arındırıp bugüne ulaştıran herkese minnet duymalıyız. Sanki iki gün önce çalınıp kaydedilmiş kadar taze ve yeni kalabilmiş müziği dinlerken de 1994 yılında yitirdiğimiz Erol Pekcan’ı ve 2008 yılında aramızdan ayrılan Kudret Öztoprak’ı yâd etmeliyiz şüphesiz. Müziğin üretenini ölümsüz kıldığına, yazanın, çalanın, söyleyenin sahiden de “gök kubbede bir hoş seda” bıraktığına bir kez daha emin olarak.

KASIM 2016

"SEVGİLİYE" (A YÜZÜ)

Aşkın Nur Yengi henüz 13 yaşındayken Sezen Aksu’ya vokal yapmaya başladı. O günlerde hem konservatuvarda müziğin teorisini öğreniyor, hem de Aksu’nun sahnesinde deneyim kazanıyordu. Bir şarkıcı- vokalist ilişkisinden çok öteydi aslında. Anne-kız, abla-kardeş, öğretmen-öğrenci… Hani o karşılık beklenmeyen, alacak verecek hesabı tutulmayan ilişkilerdendi. Aşkın, Sezen Aksu ve Onno Tunç rahle-i tedrisinden geçerek büyüdü. Bu hem az bulunur bir hayat bilgisi, hem de eşsiz bir müzik pratiği demekti.

O güne dek biz, sevdiğimiz bir starın vokalistlerini adıyla sanıyla tanımaya hiç alışkın değildik. Onlar gözümüzde orkestranın birer parçası, hatta birer enstrümandı sadece. Oysa Sezen her fırsatta vokalistlerini öne çıkarır, sahnede solo söyletir, onların ne kadar yetenekli olduklarından uzun uzun bahseder olmuştu. Nitekim 1987 yılı Eurovision şarkı yarışması Türkiye finallerinde Aşkın Nur Yengi ve Harun Kolçak’ın bir şarkıyı birlikte söyleyerek yarıştıklarını gördüğümüzde şaşırmadık. Çünkü onları nicedir tanıyor, isimlerini biliyorduk. Onlar Sezen Aksu’nun vokalistleriydi.

Yengi ve Kolçak “Güzel Şeyler Söyle” adlı şarkıyla Eurovision’da derece kazanamadı ama aynı yılın yaz aylarında düzenlenen 2. Kuşadası Altın Güvercin yarışmasında “Yeniden” adlı şarkıyla birinci oldular. Hemen ertesi yıl, bu defa Antalya Akdeniz Akdeniz şarkı yarışmasında “Portakal Çiçeği” adlı şarkıyla, yine ikili olarak bir birincilik daha kazandılar. 1989’da ise bu defa Aşkın solo olarak katıldığı Çeşme uluslararası müzik festivalinde birinci oldu.

Tüm bu yarışmalar zinciri boyunca gazete ve dergilere hep Harun Kolçak’la birlikte haber olan, “Aşkım ve Harun” ikilisi olarak anılan Yengi’nin bu son yarışmada tek başına boy göstermesi boşuna değildi. Nitekim kısa bir süre sonra, 1990 yılının Şubat ayında Aşkın Nur Yengi “Sevgiliye…” adı verilmiş ilk albümüyle profesyonel müzik kariyerine adım atacaktı.

Bu albümün Türk pop müzik tarihinin ilkler hanesine not düşülecek önemli özellikleri vardı. Bunu o günlerde değil belki ama, zaman geçtikçe daha iyi anlayacaktık.

Bir kere ilk kez bir star, vokalistine böylesi bir destek vererek albüm yapıyordu. Albüm kartonetinde prodüktör titrinin karşısında Sezen Aksu yazdığını görenler ister istemez şaşıracaktı. Ama Sezen bu kadarla da kalmamış, albümdeki on şarkının dokuzuna söz yazarı, üçüne de besteci olarak imzasını atmıştı.

Seksenlerin ikinci yarısında, arabesk darbesinin etkisini üzerinden atıp tekrar ayağa kalkmaya başlayan Türk pop müziğini ayakta tutan birkaç isim vardı. Sezen Aksu, Barış Manço ve Mazhar - Fuat - Özkan, Nilüfer ve Kayahan bunların başında geliyordu. Yani neresinden baksanız popun yaş ortalaması 30’un üzerinde hatta 40 sınırındaydı ve söz konusu isimlerin hepsini yetmişlerden (bazılarını altmışlardan) bu yana tanıyor idik. Yani şöyle yeni bir yüze, yeni bir sese, genç nüfusun kendisiyle özdeşleştireceği kendi yaşlarında bir isme çok ihtiyaç vardı ama ne müzik piyasasının Unkapanı kanadında ne de medyada yeni isimlere şans vermek niyeti ve fikri vardı. Aşkın Nur Yengi bu albümle böylesi önemli bir boşluğu da dolduracaktı.

Doldurdu da nitekim. Piyasaya çıktıktan kısa bir süre sonra kulaktan kulağa, dilden dile dolaşmaya başladı. Her yerde ama her yerde Aşkın Nur Yengi şarkıları çalındı ve dinlendi. Ben mesela o sene yaz tatilinde Ölü Deniz’de plajda gün boyu sabahtan akşama dek ara vermeksizin albümün çalındığını ve kimsenin de “Değiştirin kardeşim şu kaseti,” demediğini hatırlıyorum. Müzik televizyonlarının, özel radyoların ve internetin olmadığı bir dönemde bir albümdeki şarkıların bu derece ezber edilip dillere düşmesinin nasıl bir başarı olduğunu varın siz hesap edin. Nitekim bugün bilinen bir gerçek var ki “Sevgiliye…” albümünün resmi kaset satışı iki milyonu bulmuş durumda. Buna korsan baskıları ve CD satışlarını da ilave edecek olursak, az sayıda albümün kırdığı bir rekordan bahsedebiliriz.

Aslına bakarsanız “Sevgiliye…” albümünün müzik tarihine geçmesinin sebebi bu büyük satış rakamı da değildir. Bu albüm tek başına Türk popunda yeni bir çağın da başlangıcı olacak doksanlar fitilini ateşledi. Yeni isimlerin, yeni seslerin de popüler olabileceği, kabul göreceği gerçeği hem dinleyici hem de müzik sektörü nezdinde kabul gördü ve arkası geldi.

Yıllar içerisinde her bir şarkısı bir klasiğe dönüşen bu albümü bir kez daha hatırlamak için, buyurun hem okuyun, hem de dinleyin…

SENİ ALDATTIM: İlk kez Enrico Macias tarafından 1986 yılında seslendirildi. Orijinali Fransızca sözlü “Mon Chanteur Préféré” adlı bu şarkı, aynı zamanda Macias’ın 1986 yılında yayımlanan albümüne de adını veren şarkıydı.

Şarkının Türkçe sözlerini Sezen Aksu yazmış, düzenlemeyi ise Onno Tunç yapmıştı.

Şarkıyı 1990 yılında Canan Sabah, “Beni Yolcu Et” adı verilmiş albümünde yeniden seslendirdi.

Aynı yıl, dönemin modası taverna albümlerinden birinde, o günlerin popüler şarkılarının yanı sıra “Seni Aldattım”a da yer verildi. “Taverna ‘90” adlı bu albümde sadece bir klavyeyle çalınarak kaydedilmiş şarkının sözlü ve enstrümantal versiyonları yer alıyordu.

Tavernacılar belli ki şarkıyı çok sevmişti. Nitekim "Seni Aldattım" bir başka taverna kasetinde daha kullanıldı. "Bizim Taverna / Mahallede Şenlik Var" adlı bu kasette şarkıyı Murat Ertuğrul seslendirmişti.

“Seni Aldattım”ın 1990 yılında kullanıldığı bir başka karma albüm de Metin Özülkü’nün hazırladığı “Merhaba Anılar” adlı albüm oldu. Eski ve yeni Türkçe pop şarkılarının potpuri şeklinde yer aldığı bu albümde şarkı, Eda Özülkü tarafından yarım olarak seslendirilmişti. Bu albüm, adı değiştirilerek 2006 yılında bu defa “Romantik Aşk Melodileri” adıyla yeniden yayımlandı. Haliyle şarkının bu albümdeki kaydı da bir öncekiyle aynıydı.

Yine aynı yıl şarkıyı gitarist Cengiz Coşkuner de seslendirdi. Genellikle enstrümantal albümler yapan Coşkuner, ara sıra şarkı söylediği albümler de yapıyordu ve şarkı, Coşkuner'in "Kapris Yapma" adlı albümünde yer alacaktı.

Enrico Macias'ın bu şarkısını yine 1990 yılında Gökben de farklı Türkçe sözlerle seslendirdi ve bu kayıt Gökben'in "İşine Gelirse" adı verilmiş albümünde kullanıldı. Şarkının bu versiyonunda Türkçe sözler Ülkü Aker tarafından yazılmıştı. (Konuyla doğrudan ilgili olmasa da, meraklısına ilginç geleceğini düşündüğüm için bu şarkıyı da yazının "bonus"u olarak ekledim.)

"Seni Aldattım" son olarak 2006 yılında bu defa Ebru Polat tarafından yeniden seslendirildi. Şarkının bu yeni versiyonu Polat’ın “Kalp Ayazı” adlı albümünde yer aldı.

Şarkı, Gökhan Sezen'in 2015 yılında yayımlanan "Yorumcu" adlı albümünde de yer aldı.

BİLE BİLE: Söz ve müziği Sezen Aksu’ya ait bu şarkının düzenlemesi Onno Tunç tarafından yapılmıştı. Şarkının bu ilk kaydında Aşkın Nur Yengi, Harun Kolçak’la düet yapıyordu.

Şarkıyı Sezen Aksu 1996 yılında bu defa kendisi seslendirmek istedi ve bu yeni versiyon Aksu’nun “Düş Bahçeleri” albümünde yer aldı. Bu kayıtta Sezen Aksu, Yaşar Gaga’yla düet yapıyordu.

2007 yılında dünyaca ünlü İtalyan tenor Alessandro Safina, o yıl yayımlanan yedinci albümünde “Bile Bile”ye de yer verdi ve şarkıyı Sezen Aksu ile düet yaparak söyledi. Albüm piyasaya çıktıktan bir süre sonra Türkiye’ye de gelen ve Sezen Aksu’yla birlikte konser de veren Safina, sonrasında Sertab Erener’le de birlikte de sahneye çıktı.

Sezen Aksu 2009 yılında “Bile Bile”yi bir kez daha seslendirdi ve Kıvanch K. tarafından yapılan bu yeni düzenleme Aksu’nun “Yürüyorum Düş Bahçelerinde” adlı albümünde kullanıldı. Şarkıda Sezen'le düet yapan yine Yaşar Gaga idi.

Harun Kolçak'ın 2016'da yayımlanan son albümü "Çeyrek Asır"da Aşkın ve Harun yıllar sonra şarkıyı bir kez daha birlikte söylediler.

2016 yılında şarkıyı bir başka seslendiren ise Tilt oldu. Şarkı, grubun ilk albümü "01"de yer aldı.

2019 yılında ise şarkı bu defa MYFO adlı grubun ilk albümü "Rafine"de yer aldı.

OLMAZ: Şarkının söz ve müziği Sezen Aksu tarafından yazıldı, düzenlemesi ise Onno Tunç tarafından yapıldı.

“Olmaz” 2007 yılında Burak Kut tarafından yeniden seslendirildi. Kut’un “Komple” adlı albümünde yer alan bu yeni versiyonun düzenlemesi Erdem Kınay tarafından yapılmıştı.

SEVGİLİYE: Söz ve müziği Şehrazat tarafından yazılan bu şarkının düzenlemesi Turhan Yükseler imzası taşıyordu.

"Sevgiliye", 2017 yılında Hakan Hepcan ve Ceren Akın düetiyle yeniden seslendirildi ve şarkı, tekli olarak piyasaya sürüldü.

ÇAĞIRMA BENİ: Orijinali Yunan şarkıcı Giannis Parios’a ait olan “San Trello Fortigo” adlı bu bu şarkı ilk kez 1989 yılında onun tarafından seslendirildi ve Parios’un o yıl yayımlanan albümüne de ismini verdi. Şarkının sözleri Parios’a, bestesi ise Marios Tokas’a aitti.

Şarkının Türkçe versiyonunda sözler Sezen Aksu tarafından yazılmış, düzenleme ise Onno Tunç tarafından yapılmıştı. Ancak nedendir bilinmez, kartonette şarkının bestecisi olarak Paryos Zalo yazacaktı (hiç olmazsa şarkının söz yazarı Parios’un adını anmışlar ucundan kıyısından.)

"Çağırma Beni", 2016 yılında Muazzez Ersoy tarafından yeniden seslendirildi ve bu versiyon Ersoy'un "90'dan Pop" adı verilmiş albümünde yer aldı.

Bu şarkı başka Türkçe sözlerle Sibel Can tarafından söylendiyse de Aşkın Nur Yengi’nin bu versiyonunu daha sonra yeniden söyleyen olmadı. Sibel Can'ın seslendirdiği bu versiyonda Türkçe sözler Aşkın Tuna tarafından yazılmıştı. (Bu da yazının ikinci "bonus"u olsun.)

Kasetin A yüzü burada bitiyor. B yüzünü çevirmeden önce kısa bir ara... Yazının devamını okumak için bu cümlenin üzerini tıklayabilirsiniz. EKİM 2010 (GÜNCELLEME TEMMUZ 2019)

AŞK KİTABI

Söz: Ahmet Selçuk İlkan, Müzik: Coşkun Sabah. Coşkun Sabah'ın 1981 yılında yayınlanan aynı adlı albümünün açılışında yer alan bu şarkı, hem daha önce besteci olarak adını duyurmuş olan Coşkun Sabah'ın udi-şarkıcı olarak da popüler olmasına yol açacak, hem de o günlerin en sevilen şarkılarından biri haline gelip, uzun süre dillerden düşmeyecekti.

Coşkun Sabah'ın o albümü, o yıl her yerde çalındı da çalındı. Zaten tavernada piyanist şantörler modası almış başını gidiyordu. "Aşk Kitabı", piyanist şantörlerin repertuvarlarının da banko şarkılarından biri olmuştu.

Şahsen benim de şarkıyı asıl keşfedişim Ümit Besen'in aynı yıl piyasaya çıkan "Islak Mendil" albümü sayesinde olmuştur. O albüm neresinden baksanız olaydı ama Ümit Besen'in "Aşk Kitabı" yorumu da bir başkaydı.

1981 yılında "Aşk Kitabı"nı albümüne alanlardan biri de Gönül Akkor'du. O zamanlar popüler şarkıları farklı farklı seslerden dinlemeye bayılırdı insanlar. Mesela yetmişlerde her popüler olan alaturka şarkıyı, gündemdeki her alaturka şarkıcısı plak yapardı. Aynı şarkının farklı farklı seslerden aynı müzik listesine girmesi şaşırtıcı değildi, hatta sıklıkla rastlanırdı bu duruma.

Seksenlerde aynı şey arabesk şarkılar için geçerli oldu. "Aşk Kitabı"nı bir de kadın sesinden dinlemek isteyenler, Gönül Akkor'un Lider Plak etiketiyle yayınlanan "Allah" 33'lüğünü aldılar.

O yıl şarkıyı seslendiren bir başka kadın şarkıcı ise Bergen'di. Bergen henüz adı hiç duyulmamış bir şarkıcıydı. Bu onun ilk albümüydü. Sevgilisi tarafından suratına kezzap atıldıktan sonra meşhur olacağını ve "Acıların Kadını" olarak tanınacağını henüz kimse bilmiyordu. Bundandır ki "Şikayetim Var" adlı bu kaset, pek de fazla ses getirmemişti.

1982 yılında ise aynı şarkı bu defa Nilüfer'in yeni albümü "Sensiz Olmaz"da çıktı karşımıza. 1979 yılından itibaren plaklarında alaturka ve arabesk şarkılara da yer vermeye başlayan Nilüfer, "Aşk Kitabı"nı hiç poplaştırmadan, handiyse Ümit Besen, Coşkun Sabah çizgisinde bir düzenlemeyle seslendirmişti. Bazı şarkılar, bazı sesleri büyütür; bazı sesler de bazı şarkıları. Bu defa ikincisi olmuştu.

Arada benim kaçırdıklarım da vardır. "Aşk Kitabı" o dönemde kim bilir kaç piyanist şantörün gün aşırı yayınlanan kasetlerinde kaç şekilde karşımıza çıktı, başka kimler söyledi. Ancak şarkının yıllar sonra tekrar karşıma çıkışı 2007'de Semih Koç'un albümüyle oldu.

Henüz "Pop-Star"ların adı bile yokken, bir televizyon yarışması sayesinde meşhur olup albüm yayınlayan Semih Koç'un 2007 yılında piyasaya sürülen üçüncü albümü "Söz Verme"de "Aşk Kitabı"nın yeni bir versiyonu yer alıyordu.

2010 yılındaysa bu defa tamamı "cover" şarkılardan oluşan bir albüm yapan Baha, "Aşk Kitabı"nı kendi tarzıyla yorumlamıştı.

Bugünlerde Nilüfer'in yeni albümü "12 Düet"de, "Aşk Kitabı"nı "rock" versiyonuyla ve Nilüfer - Hayko Cepkin düetiyle dinliyoruz. Albümün piyasaya çıkış üzerinden henüz bir ay bile geçmedi ama şimdiden bu şarkı ön plana çıkmış durumda.

Bu vesileyle haberdar olduğum bütün aşk kitaplarını bir araya getirmek istedim. İnsan hepsini üst üste dinleyince ister istemez "Ne kitapmış yahu!" demeden edemiyor. İster şarkısını dinleyin, ister kitabı okuyun; orası size kalmış!

Hakkımda

Takip Et

Bu Hafta Çok Okunanlar

Arşivden